Artykuł napisany dla blogerki „Chujowa Pani Domu”.

Co to jest władza rodzicielska?

Co to takiego „władza rodzicielska”? To nic innego jak PRAWA i OBOWIĄZKI obojga rodziców względem dziecka. Warto to zapamiętać, kiedy jedno z rodziców tak domaga się swoich praw względem dziecka jednocześnie zapominając o obowiązkach. To tak jakby im ulatywało z pamięci.

Artykuł 95 z kodeksu rodzinno-opiekuńczego określa to jako prawa i obowiązki sprawowanie pieczy (piecza to nic innego jak opieka) nad dzieckiem i jego majątkiem wraz z poszanowaniem jego GODNOŚCI i PRAW.

Jakie są podstawowe prawa i obowiązki rodziców względem dziecka? W tym celu cytuję tekst ze strony rzecznika praw dziecka:

1. Rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.
2. Rodzice mają prawo do wychowania i edukacji dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami moralnymi i religijnymi, ale z uwzględnieniem stopnia dojrzałości dziecka, wolności jego sumienia i wyznania, przekonań oraz z poszanowaniem jego godności i praw.
3. Rodzice i dzieci są obowiązani do wzajemnego szacunku i wspierania się.
4. Istnieje zakaz stosowania kar cielesnych. (od siebie dodam, że istnieje zakaz wszelkiego rodzaju przemocy wobec dziecka – a więc nie tylko fizycznej ale też psychicznej!!!)
5. Pomiędzy rodzicami a dziećmi istnieje obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania (obowiązek alimentacyjny).
6. Rodzice mają prawo wymagać od dziecka posłuszeństwa. Mogą także oczekiwać od dziecka mieszkającego z nimi pomocy w gospodarstwie domowym oraz – w razie, gdy dziecko ma dochody z własnej pracy – przyczyniania się do pokrywania kosztów utrzymania rodziny.
7. Rodzice mają prawo do kontaktów z dzieckiem, niezależnie od władzy rodzicielskiej. Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.”

My się dziś zajmiemy ograniczeniem i pozbawieniem praw rodzicielskich.

OGRANICZENIE WŁADZY RODZICIELSKIEJ

Oznacza to nic innego jak ograniczenie PRAW drugiego rodzica, przy jednoczesnym zachowaniu obowiązków względem dziecka.
Jeśli chodzi o ograniczenie władzy rodzicielskiej może ono być z powodu ZAWINIENIA drugiego rodzica i stwarzania zagrożenia dla zdrowia/ życia dziecka. Przyjmowana jest również druga kategoria tzw. NIEZAWINIONA kiedy to zdrowie/życie dziecka oraz jego dobro nie jest zagrożone. W tych sytuacjach najczęściej chodzi o KONFLIKT między rodzicami, którzy nie są w stanie porozumieć się w kwestiach wychowania dziecka bądź nie chcą się porozumieć albo po prostu złośliwie utrudniają załatwianie najprostszych spraw chociażby zapisanie do przedszkola, gdzie potrzebna jest zgoda (czyli podpis) obojga rodziców.
Drugi z rodziców nadal ma prawo widywać dziecko i spędzać z nim czas ponieważ ograniczenie władzy rodzicielskiej to nie jest to samo co ustalenie kontaktów.
W wypadku ograniczenia władzy rodzicielskiej rodzic może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej rodzicowi „wiodącemu” ograniczając tym samym prawo do decydowania w kwestiach dotyczących dziecka.
Do jakich kwestii można ograniczyć władzę?
Można np. wnosić, że chcemy ograniczyć władzę do decydowania jedynie w kwestiach wydania paszportu, albo do decydowania jedynie w kwestiach podróży zagranicznych powyżej 2 tygodni.

POZBAWIENIE WŁADZY RODZICIELSKIEJ

Czym się różnie pozbawienie od ograniczenia władzy rodzicielskiej? Drugi rodzic, mocą postanowienia Sądu, traci wszelkie prawo do podejmowania jakichkolwiek decyzji w sprawach dziecka. Drugi z rodziców nie musi pytać go o zdanie już w żadnej kwestii i może działać w pełni samodzielnie także w istotnych sprawach dziecka. Jest to więc bardzo daleko idąca sankcja, ponieważ pozbawienie władzy rodzicielskiej wiąże się najczęściej z istotnymi zaniedbaniami obowiązków rodzicielskich po stronie rodzica.
Przesłanki do pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej określa art. 111 k.r.o., który stanowi, że sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej w trzech przypadkach.

Jeżeli:

• władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody,
• rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub
• w sposób rażący zaniedbują swoje obowiązki względem dziecka.

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że jako rażące Sąd ocenić może zaniedbania wieloletnie, długotrwałe, krzywdzenie dziecka, bicie, spowodowanie urazów dziecka, długoletnie nadużywanie alkoholu, patologie rodzinne, na przykład przestępczość, w którą dany rodzic popada, pozbawienie wolności, czy też opuszczenie dziecka.

• Jaki sąd jest właściwy? Zawsze sąd rejonowy w miejscu zamieszkania dziecka.
• Wnioskodawca/wnioskodawczyni : to my, czyli rodzic który wnosi o ograniczenie/pozbawienie władzy.
• Uczestnik: tak nazywamy drugiego rodzica, któremu chcemy władzę ograniczyć.
• Dowody: przede wszystkim ŚWIADKOWIE ( świadkiem może być babcia, wujek, sąsiadka, nauczyciele ze szkoły dziecka – wszyscy ci, którzy wiedzą jaka jest sytuacja tzn. jak zachowuje się drugi rodzic i mogą to zeznać w sądzie), DOKUMENTACJA (oprócz wymienionych w pozwie aktów skróconych małżeństwa czy urodzenia dziecka, można też wydrukować korespondencje e-mailową, z WhatsApp, Messengera itp.) Oczywiście Ty i ojciec dziecka również zostaniecie przez Sąd wysłuchani.
• Załączniki: na końcu wniosku zawsze wyliczamy jakie dokumenty dołączamy. Najlepiej je opatrzeć numerami i krótko opisać.
• UWAGA – BARDZO WAŻNE! – wasz wniosek z załącznikami musi być w 2 jednobrzmiących egzemplarzach! Gdy sąd przyjmie wasz wniosek oraz nada sprawie sygnaturę, wysyła odpis waszego wniosku do drugiego rodzica.
• OPŁATA: wniosek o ograniczenie/pozbawienie władzy rodzicielskiej jest płatny 100 złotych. Opłatę można uiścić w Kasie Sądowej bądź przelewem na numer konta wskazany na stronie BIP każdego sądu. Dowód, iż wniosek został przez Was opłacony dołączamy do naszego wniosku.