Dlaczego bywa, że dzieci zrywają kontakt z rodzicami po rozstaniu?
Alienacja rodzicielska ma miejsce, gdy dziecko odmawia kontaktu z jednym z rodziców z powodu manipulacji, takiej jak, przekazywanie przez drugiego rodzica przesadzonych lub fałszywych informacji. Sytuacja najczęściej pojawia się podczas rozwodu czy rozstania partnerów. Dziecko silnie identyfikuje się z jednym rodzicem, zwykle rodzicem sprawującym opiekę. Drugi rodzic jest nienawidzony i odrzucany bez uzasadnionego powodu.

Alienacja – jak wpływa na psychikę dziecka?
Odpowiedź brzmi- destrukcyjnie. To doświadczenie jest bardzo przygnębiające dla dziecka. Po rozstaniu rodziców, może czuć się zdezorientowane, smutne i samotne. Dzieci mogą być zdziwione, dlaczego nadal kochają jednego rodzica, podczas gdy drugi żywi do niego tak negatywne uczucia. Istnieje wiele skutków alienacji rodzicielskiej m.in. poczucie niezasługiwania na miłość i przyjemności, zaburzony wzorzec relacji rodzinnych ze skłonnością do powtarzania go w życiu dorosłym, problemy psychosomatyczne takie jak trudności ze snem i jedzeniem, problemy z kontrolowaniem emocji i panowaniem nad sobą, reagowanie agresją i wrogością. Ze względu na fizyczne i psychologiczne skutki alienacji rodzicielskiej, ATP (Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne) uwzględnia alienację rodzicielską jako poważną formę psychicznego krzywdzenia dzieci.

Wpływ alienacji rodzicielskiej na życie dorosłe dziecka.
Wykazano, że skutki alienacji rodzicielskiej utrzymują się również w wieku dorosłym. Należą do nich niska samoocena, trudności w zaufaniu innym i usamodzielnianiu się, problemy z nadużywaniem substancji psychoaktywnych, depresja, stany lękowe. Dr Amy Baker w swojej książce Breaking the Ties that Bind przedstawiła wyniki 40 badanych dorosłych, którzy doświadczyli alienacji rodzicielskiej w dzieciństwie. 65% badanych miało niską samoocenę, co było wynikiem oczerniania jednego rodzica przez drugiego. Kiedy rodzic obmawia kogoś, kto stanowi połowę tożsamości dziecka, dziecko odbiera to jako krytykę samego siebie. 28% badanych doświadczyło depresji, przez nieodwracalnie stracony czas spędzony z jednym z rodziców, członkami dalszej rodziny i przyjaciółmi. 40% badanych miało problem z zaufaniem innym, przez zdanie sobie sprawy, że to, w co wierzyli na temat odrzuconego rodzica, w rzeczywistości nie było prawdą. 35% badanych zmagało się z problemami z narkotykami i alkoholem. Dorosłe ofiary alienacji rodzicielskiej sięgały po używki, aby uniknąć bólu utraty.

Sygnały alienacji rodzicielskiej.
Przede wszystkim ograniczanie czasu, jaki dziecko może spędzać z drugim rodzicem. Wyrażanie negatywnych komentarzy na temat drugiego rodzica, obwinianie go o rozwód, fałszywe oskarżenia maltretowanie, znęcanie lub zaniedbanie. Również wstrzymywanie lub kontrolowanie kontaktów z drugim rodzicem np. podsłuchiwanie rozmów telefonicznych lub zezwalanie na rozmowy tylko w obecności rodzica sprawującego opiekę). Także dystansowanie się emocjonalne, gdy dziecko okazuje zainteresowanie i pozytywne uczucia w stosunku do drugiego rodzica oraz dawanie odczuć dziecku, że czas spędzony z drugim rodzicem jest niepożądany. Przesłankami są również zachowania takie jak proszenie dziecka o zachowanie tajemnicy przed drugim rodzicem, o donoszenie na drugiego rodzica oraz zatajanie informacji pochodzących od drugiego rodzica.

W wyniku rozpadu związku, niekiedy stan emocjonalny rodziców jakim bywa złość, nienawiść, przepełnienie smutkiem i innymi uczuciami, z którymi sobie nie radzą, przyćmiewa dobro dzieci. Tym samym potrzeby rodzica bywają utożsamiane z potrzebami dziecka i niszczona zostaje ta wrodzona potrzeba więzi dziecka z drugim rodzicem. Jest to przyczyna ogromnych szkód psychicznych u dziecka jak i najbardziej szkodliwe działanie, które można mu wyrządzić. Kiedy stan alienacji rodzicielskiej jest długi, wzmaga to w dziecku coraz większy opór przed kontaktem z drugim rodzicem. Bardzo często wykorzystywane jest to wtedy jako argument procesowy, jakoby dziecko narażane było na stres podczas spotkań czy kontaktu z alienowanym rodzicem. Niestety równie często przy tym mylnie wskazuje się na skutek a nie przyczynę niechęci dziecka do rodzica, stresu czy traumy, na które narażanie jest dziecko w wyniku alienacji rodzicielskiej.